Pierścienie makro

Pierścienie makro to świetny sposób, aby rozpocząć przygodę z fotografią z bliska. Dzięki nim możesz fotografować świat owadów, roślin i detali bez inwestowania w drogi sprzęt. Jeśli dopiero zaczynasz, spróbuj najpierw taniego kompletu pierścieni – szybko przekonasz się, jak fascynujący świat kryje się tuż pod twoim nosem. Fotografia makro to zdjęcia bardzo małych obiektów – owadów, kwiatów, kropli wody czy detali biżuterii. Żeby zrobić takie ujęcia, wcale nie trzeba od razu kupować drogiego obiektywu makro. Istnieje tańsze i proste rozwiązanie – pierścienie makro.
Co to są pierścienie makro?
Pierścienie makro to puste tuleje (czyli krótkie rurki bez szkła), które zakłada się pomiędzy aparat a obiektyw. Ich zadaniem jest odsunięcie obiektywu od matrycy aparatu, dzięki czemu można ostrzyć z dużo mniejszej odległości i uzyskać powiększenie fotografowanego obiektu. Im dłuższy pierścień, tym bliżej możemy podejść i tym większe powiększenie osiągniemy.
Jakie są rodzaje pierścieni makro?
- Pierścienie bez styków (manualne)
- Najprostsze i najtańsze.
- Nie mają elektroniki – oznacza to, że nie działa autofocus ani automatyczna kontrola przysłony.
- Wszystko ustawiamy ręcznie.
- Pierścienie z kontaktami (automatyczne)
- Droższe, ale wygodniejsze.
- Mają styki elektryczne, które przekazują informacje między aparatem a obiektywem.
- Działa autofocus i można sterować przysłoną z aparatu.
- Zestawy pierścieni
- Często sprzedawane w komplecie, np. 3 sztuki o różnych długościach (np. 12 mm, 20 mm i 36 mm).
- Można je używać osobno albo łączyć ze sobą, aby uzyskać jeszcze większe powiększenie.

Jak używać pierścieni makro?
- Załóż pierścień – odczep obiektyw od aparatu, wpiąć pierścień i dopiero na nim zamontuj obiektyw.
- Wybierz odpowiednią ogniskową – najlepiej sprawdzają się obiektywy o stałej ogniskowej 35–50 mm.
- Podejdź blisko – z pierścieniem obiektyw nie będzie ostrzył w dal, tylko na bardzo bliski dystans.
- Ustaw ostrość – najlepiej ręcznie, przesuwając aparat do przodu i do tyłu.
- Zadbaj o światło – w makro dużo światła ginie przez wydłużenie toru optycznego. Dlatego warto fotografować w słoneczny dzień albo używać lampy błyskowej.
- Użyj statywu – przy dużym powiększeniu nawet najmniejszy ruch aparatu powoduje rozmazanie.
Zalety pierścieni makro
- Niska cena w porównaniu do obiektywów makro.
- Brak szkła – nie pogarszają jakości obrazu.
- Łatwość użycia.
Wady pierścieni makro
- Trudniej ostrzyć przy dużym powiększeniu.
- Krótka odległość ostrzenia – trzeba bardzo blisko podejść do obiektu.
- Mniej światła wpada do aparatu (zdjęcia mogą wyjść ciemniejsze).
Od czego zależy ogniskowa w pierścieniach makro?
Na samych pierścieniach nie ma szkła, więc nie mają one własnej ogniskowej. Ogniskowa zależy zawsze od obiektywu, który do nich podłączysz.
Pierścienie makro tylko wydłużają odległość między obiektywem a matrycą. Im bardziej ją wydłużysz, tym większe powiększenie uzyskasz.
Jak działają pierścienie o różnych długościach?
Każdy pierścień ma oznaczenie w milimetrach, np. 12 mm, 20 mm, 36 mm. Te wartości mówią, o ile odsuwają obiektyw od matrycy.
- Krótsze pierścienie (np. 10–12 mm)
- Dają mniejsze powiększenie.
- Wpuszczają więcej światła.
- Sprawdzają się przy obiektywach szerokokątnych i standardowych (np. 35 mm).
- Średnie pierścienie (np. 20 mm)
- Dają zauważalne powiększenie, ale jeszcze nie zabierają za dużo światła.
- Dobre do obiektywów 50 mm.
- Długie pierścienie (np. 36 mm i więcej)
- Pozwalają na bardzo duże zbliżenia.
- Znacznie ograniczają ilość światła – zdjęcia mogą wymagać dłuższego czasu naświetlania lub dodatkowego doświetlenia.
- Polecane do dłuższych ogniskowych (np. 85 mm, 100 mm).
Można je też łączyć ze sobą – np. 12 mm + 20 mm = 32 mm. Wtedy powiększenie jest jeszcze większe, ale rośnie też trudność w ostrzeniu i potrzeba więcej światła.
Zależność od obiektywu
Teleobiektywy (85 mm, 100 mm, 135 mm)
– z pierścieniami dają piękne powiększenia, a jednocześnie pozwalają zachować trochę większą odległość od obiektu (np. ważne przy fotografii owadów, które mogą uciec).
Szerokokątne obiektywy (np. 24 mm)
– z pierścieniami powiększenie będzie duże, ale odległość ostrzenia stanie się bardzo mała (czasem tylko kilka centymetrów).
Standardowe obiektywy (35–50 mm)
– to najlepszy wybór na początek. Powiększenie jest wyraźne, a praca wciąż wygodna.
Pierścień | Obiektyw 35 mm | Obiektyw 50 mm | Obiektyw 100 mm |
---|---|---|---|
12 mm | Bardzo duże powiększenie, ostrzenie z odległości kilku cm, trudne w użyciu | Umiarkowane powiększenie, wygodne do nauki makro | Małe powiększenie, większa odległość robocza |
20 mm | Jeszcze większe powiększenie, prawie „mikroskopowe”, bardzo mała odległość | Silne powiększenie, wciąż praktyczne | Średnie powiększenie, dobra odległość od obiektu |
36 mm | Prawie nieużywalne – ostrość tylko kilka mm od obiektywu, bardzo ciemno | Bardzo duże powiększenie, wymaga statywu i mocnego światła | Dobre powiększenie i sensowna odległość robocza – idealne do owadów |
Co to oznacza w praktyce?
100 mm z pierścieniami → powiększenie mniejsze niż przy krótkich ogniskowych, ale za to można fotografować z większej odległości, co sprawdza się np. przy owadach.
35 mm z pierścieniami → ogromne powiększenia, ale ostrzenie jest trudne, a obiekt trzeba fotografować z bardzo bliska (czasem obiektyw niemal dotyka fotografowanego przedmiotu).
50 mm z pierścieniami → najlepszy kompromis dla początkujących – powiększenie jest wyraźne, a praca wciąż wygodna.
Mój zestaw to 11 i 16 mm. Jak to działa na moich obiektywach:
Pierścień 11 mm – daje delikatne powiększenie, wciąż wpada sporo światła, łatwy w użyciu.
Pierścień 16 mm – mocniejsze powiększenie, trochę mniej światła, ostrzenie bliżej obiektu.
11 mm + 16 mm = 27 mm – bardzo silne powiększenie, ale ostrzenie staje się trudne i odległość robocza (między obiektywem a obiektem) robi się bardzo mała. Wymaga dobrego oświetlenia i statywu.
Obiektyw 45 mm
Z 27 mm (oba razem) → ogromne powiększenie, ostrość bardzo blisko (czasem kilka cm). Bardzo trudne w użyciu z ręki – najlepiej statyw i dobre światło.
Z 11 mm → ładne, umiarkowane powiększenie. Obiekt można fotografować z odległości ok. 15–20 cm.
Z 16 mm → mocniejsze powiększenie, ostrzenie bliżej (ok. 10–15 cm). Trzeba uważać na światło.
Obiektyw 85 mm f/1.4
Z 27 mm (oba razem) → bardzo duże powiększenie, odległość robocza wciąż wygodniejsza niż przy 45 mm. Świetne do owadów i detali, ale wymaga sporo światła.
Z 11 mm → lekkie powiększenie, wciąż można pracować z odległości kilkudziesięciu cm. Bardzo wygodne, szczególnie do owadów – nie trzeba podchodzić zbyt blisko.
Z 16 mm → mocniejsze powiększenie, ale nadal z większej odległości niż przy 45 mm. Bardzo praktyczne w plenerze.







